หน่วยที่ 5 การใช้โปรแกรมยูทิลิตี้
โปรแกรมอรรถประโยชน์ หรือโปรแกรมยูทิลิตี้ เป็นโปรแกรมประเภทหนึ่งที่ทำงานบนระบบปฏิบัติการ มีหน้าที่บำรุงรักษาและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของคอมพิวเตอร์ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ ยูทิลิตี้สำหรับระบบปฏิบัติการ (OS utility program) และยูทิลิตี้อื่นๆ (Stand-alone utility program)
โปรแกรมยูทิลิตี้ที่ติดตั้งให้โดยอัตโนมัติพร้อมกับการติดตั้งระบบปฏิบัติการวินโดวส์ คือ โปรแกรม Scandisk, โปรแกรม Defragmenter, โปรแกรมรักษาจอภาพ (Screen Saver)ฯลฯ โยโปรแกรมยูทิลิตี้นี้ ถือเป็นโปรแกรมในกลุ่มที่ใช้งานเพื่อบำรุงรักษาคอมพิวเตอร์
โปรแกรมยูทิลิตี้อื่นๆ เช่น โปรแกรม Nero, โปรแกรมป้องกันไวรัส, โปรแกรมบีบอัดไฟล์ (Windward) เป็นต้น
โปรแกรมรักษาจอภาพ (Screen Saver)
Screen Saver คือ โปรแกรมที่ทำหน้าที่รักษาจอภาพ เมื่อเปิดคอมพิวเตอร์ทิ้งไว้เป็นเวลานาน โดยปล่อยให้จอภาพ แสดงภาพเดิมโดยไม่มีการเคลื่อนไหวจะทำให้จอภาพเสื่อม เนื่องจากถูกยิงด้วยลำแสงอิเล็กตรอนเป็นเวลานานเกินไป ภาพนั้นจะไหม้ (burn) ลงไปในฟอสเฟอร์ของจอภาพ เป็นผลทำให้เกิดภาพที่ เรียกว่า ภาพหลอน (ghost image) ขึ้น และรอยนี้จะติดอยู่ตลอดไป ลบออกไม่ได้ หรืออาจทำให้จอมืด เมื่อเป็นเช่นนี้มนุษย์จึงคิดประดิษฐ์โปรแกรมถนอมภาพขึ้น เมื่อไม่ได้สัมผัสคอมพิวเตอร์ โดยปล่อยให้จอภาพค้างภาพเดิมอยู่นาน x นาที (x=ระยะเวลาที่เราสามารถกำหนด) ตัวโปรแกรม Screen Saver จะทำงานทันที โดยบางโปรแกรมอาจมีภาพเคลื่อนไหว หรือตัวหนังสือวิ่งไปวิ่งมา หรือบางโปรแกรมอาจมีเสียงเพลง เมื่อขยับเมาส์ หรือสัมผัสที่แป้นใดแป้นหนึ่ง ข้อความหรือภาพบนจอที่เคลื่อนไหว และกลับเป็นหน้าจอเหมือนเดิม โปรแกรม Screen Saver เหล่านี้จะช่วยให้จอมีการแสดงภาพเปลี่ยนไปมาเรื่อยๆ เพื่อรักษาหน้าจอเท่านั้น ไม่ได้เป็นการพักเครื่องหรือพักการทำงานของทีพียู
การเรียกใช้งาน Screen Saver
1. คลิกขวาที่เดสก์ทอป เลือก Personalize
2. จะปรากฏหน้าต่าง Personalization เลือก Sceen Saver
3. จะปรากฏหน้าต่าง Screen Saver เลือก Screen Saver ที่ต้องการใช้
4. ปรับเวลา Screen Saver ตามต้องการและคลิกปุ่ม Preview เพื่อดูว่า Screen Saver
5. คลิกปุ่ม OK
โปรแกรม Derangement
การทำ Defray ฮาร์ดดิสก์หรือ Disk Derangement คือ การจัดเรียงข้อมูลของไฟล์ต่างๆ ที่เก็บอยู่ในฮาร์ดดิสก์ให้มีความต่อเนื่องหรือเรียงเป็นระบบต่อๆ กันไป ประโยชน์ที่จะได้รับ คือ ความเร็วในการอ่านข้อมูลของไฟล์นั้น จะมีการอ่านข้อมูลของไฟล์นั้น หัวอ่านของฮาร์ดดิสก์ก็จะต้องมีการเคลื่อนย้ายไปมาเพื่อทำการอ่านข้อมูลจบครบ หากมีการทำ Defray ฮาร์ดดิสก์ จะทำให้การเก็บข้อมูลมีความต่อเนื่องกันมากขึ้น เมื่อต้องการอ่านข้อมูลนั้น หัวอ่านของฮาร์ดิสก์จะสามารถอ่านได้โดยไม่ต้องเคลื่อนย้ายหัวอ่านบ่อยหรือมากเกินไป จะทำให้ใช้เวลาในการอ่านได้เร็วขึ้น
ยังมีโปรแกรมของบริษัทอื่นๆ อีกหลายตัวที่สามารถทำการจัดเรียงข้อมูลให้มีความต่อเนื่องกันได้ เช่น Speed disk ของ Norton และอื่นๆ อีกมาก แต่ในที่นี้จะขอแนะนำหลักการของการใช้โปรแกรม Disk Derangement ที่มีการให้กับ Windows อยู่แล้ว ไม่ต้องไปค้นหาจากที่อื่น
การเรียกใช้โปรแกรม Disk Derangement
1. ดับเบิ้ลคลิกที่ My Computer คลิกขวาไดร์ฟที่ต้องการทำ Disk Derangement เลือก Properties
2. คลิกที่แท็บ Tools จากนั้นคลิกที่ Defragment now
3. คลิกเลือกไดร์ฟ C คลิกคำสั่ง Analyze disk
4. รอสักครู่เครื่องจะทำการ Analyze disk
5. เมื่อเครื่อง Analyze disk เรียบร้อย คลิกที่ Defragment disk
6. รอสักครู่เครื่องจะทำการ Defragment disk
ข้อควรระวังในการ Derangement
ในขณะที่กำลังทำการ Defray หากต้องการยกเลิกการทำงาน จะต้องกดที่ stop operation เท่านั้นห้ามปิดเครื่องหรือกดปุ่ม Reset เด็ดขาด ไม่เช่นนั้นข้อมูลในฮาร์ดดิสก์อาจจะสูญหายได้
โปรแกรม Nero Burning Rom 11
Nero Burning Rom เป็นโปรแกรมการเขียนซีดี (CD) ที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งมีคุณสมบัติที่ช่วยให้การเขียนแผ่นซีดีสะดวก เช่น การนำข้อมูลหรือเพลงบันทึกลงบนแผ่นซีดี ซึ่งสะดวกในการจัดเก็บข้อมูลลงไปในรูปแบบของ CD-R หรือ CD-RW การตัดต่อแก้ไขไฟล์มัลติมีเดีย แชร์ไฟล์และอัพโหลดไฟล์ออนไลน์ผ่าน Nero
ขั้นตอนการติดตั้ง Nero Burning Rom 11
1. ดับเบิ้ลคลิกที่โปรแกรม Nero Burning Rom 11
2. จะปรากฏหน้าต่างการเข้าสู่กระบวนการติดตั้ง
3. คลิก ติดตั้ง เพื่อเริ่มต้นการติดตั้ง
4. จะปรากฏหน้าต่าง Install Shield Wizard
5. ตรวจสอบหมายเลขซีเรียล คลิก ถัดไป
6. คลิกที่ ข้าพเจ้ายอมรับเงื่อนไงในข้อตกลงใบอนุญาต คลิก ถัดไป
7. คลิก ติดตั้ง
8. รอสักครู่ระหว่างที่ Install Shield Wizard กำลังติดตั้ง Nero Burning Rom 11
9. การติดตั้ง Nero Burning Rom 11 เสร็จสิ้นแล้ว คลิก สิ้นสุด
ขั้นตอนการเรียกใช้ Nero Burning Rom 11
1. คลิกที่ปุ่ม start เลือก All Programs
2. เลือก Nero > Nero 11> Nero Burning ROM 11
3. จะปรากฏหน้าต่าง Nero Burning ROM
โปรแกรม Scan Disk
Scan Disk คือ การตรวจสอบการทำงาน และความบกพร่องของฮาร์ดดิสก์ และระบบไฟล์ของ Windows ในเบื้องต้น เมื่อการทำงานต่างๆ ของ Windows เริ่มมีปัญหา อาจจะใช้โปรแกรม Scan Disk ตรวจสอบ ฮาร์ดดิสก์และระบบไฟล์ต่างๆ ของ windows จะช่วยแก้ไขปัญหาของระบบไฟล์ได้ ถ้าการเสียหายนั้นไม่มากจนเกินไป
วิธีการใช้งาน Scan Disk ดังนี้
1. ดับเบิ้ลคลิกที่ My Computer คลิกขวาไดร์ที่ต้องการทำ Scan Disk เลือก Properties
2 คลิกที่แท็บ Tools จากนั้นคลิกที่ Check Now
3. คลิกเครื่องหมายที่ถูกที่ Scan for and attempt recovery of bad sectors แล้วคลิก Start
4. รอสักครู่เครื่องจะทำการ Scan Disk
5. เมื่อเครื่องทำการ Scan Disk เสร็จ จะรายงานได้ทราบให้คลิก Close
